Zakgeld
Zakgeld is een geldbedrag dat je als ouder aan je kind geeft. Dit kan wekelijks, maandelijks of minder zijn. De leeftijd waarop je kind voor het eerst zakgeld krijgt en het geldbedrag dat je geeft, is aan jou als ouder.
Vanaf welke leeftijd begin je met zakgeld?
Natuurlijk kun je helemaal zelf bepalen wanneer je je kind voor het eerst zakgeld wil geven. Echter heeft het weinig nut om ermee te starten onder een bepaalde leeftijd, omdat je kind geld dan nog niet begrijpt. Wanneer is het dan wel aan te raden om te beginnen met zakgeld?
Kinderen kunnen de verschillende munten herkennen vanaf een jaar of zes. Het Nibud raadt dan ook aan om vanaf deze leeftijd te beginnen met zakgeld. Houd er wel rekening mee dat kinderen op deze leeftijd nog niet denken aan de langere termijn. Dit resulteert er bij kinderen van zes jaar vaak in dat zij hun zakgeld meteen willen uitgeven. Naarmate ze ouder worden, krijgen ze meer interesse in geld.
Daarnaast groeit hun besef van tijd, waardoor ze betere beslissingen op de langere termijn kunnen maken. Ze begrijpen dan dat je later iets groters kunt kopen, als je geld opzij legt. En daar kun jij als ouder bij helpen.
Voordelen van zakgeld geven
Het geven van zakgeld aan kinderen heeft vele voordelen. Wij sommen ze voor je op.
- Je kind leert de waarde van geld.
- Je kind leert te sparen.
- Je kind leert uitgaven te plannen en vooruit te denken.
- Je kind krijgt een financieel inzicht.
- Je bereidt je kind voor op een financieel gezonde toekomst.
Hoeveel zakgeld geef je?
Je weet nu wat de voordelen van zakgeld geven zijn, maar hoeveel is verstandig om te geven? Het bedrag dat je aan zakgeld geeft is afhankelijk van wat jij te besteden hebt. Daarnaast hangt het bedrag van zakgeld ook af van de dingen die je kind ermee moet kopen.
Als je kind alleen eigen speelgoed van het zakgeld moet kopen, is een paar euro per week genoeg. Maar is het zakgeld ook bedoeld voor het betalen van cadeaus of een sport- of tijdschrift abonnement? Dan is het misschien nodig om meer zakgeld te geven.
Je kunt beginnen door samen alle uitgaven van je kind op te schrijven. Zo kun je zien hoeveel geld er nodig is en hoeveel je je kind zelf wilt laten betalen van het zakgeld.
Hoe vaak geef je zakgeld?
Hoe vaak je je kind zakgeld geeft, is zoals gezegd aan jou. De meeste basisschoolleerlingen krijgen wekelijks zakgeld. Kinderen die op de middelbare school zitten, krijgen dit vaker op maandelijkse basis.
Gemiddeld bedrag aan zakgeld per leeftijd
Benieuwd hoeveel zakgeld andere kinderen krijgen? Gelukkig hebben we Nibud. Deze stichting informeert en adviseert over financiën van huishoudens. Uit hun onderzoeken ‘Kindonderzoek 2018’ en ‘Scholieren onderzoek 2020’ kwamen de volgende cijfers.
Gemiddeld bedrag zakgeld kinderen op de basisschool (per week)
In onderstaande tabel zie je het gemiddelde bedrag per leeftijd dat ouders hun basisschoolkinderen per week aan zakgeld geven.
Gemiddeld bedrag zakgeld kinderen op de middelbare school (per maand)
In onderstaande tabel zie je het gemiddelde bedrag per leeftijd dat ouders hun middelbare school gaande kinderen per maand aan zakgeld geven.
Lees ook: Wat is het gemiddelde kostgeld en wanneer vraag je dit aan je kind?
Tips om je kind met zakgeld te leren omgaan
1. Maak duidelijke afspraken
Als je je kind zakgeld geeft, is het heel belangrijk om hier goede afspraken over te maken. Door afspraken te maken, weet je kind waar hij of zij aan toe is. Dit scheelt jullie beide veel stress en gedoe.
Je kunt daarbij aan de volgende afspraken denken:
- Je geeft het zakgeld elke vaste periode op een vast tijdstip.
- Spreek af hoe lang je kind met het zakgeld moet doen.
- Spreek af wat je kind van het zakgeld moet betalen.
- Zet zakgeld nooit als loon- of strafmiddel in.
Wil je voorkomen dat er discussies of misverstanden over het zakgeld ontstaan? Zet de gemaakte afspraken dan op papier. Je kunt hierin zetten hoeveel het zakgeld bedraagt, wanneer en hoe je kind het krijgt en tot wanneer deze afspraak loopt.
Om het officieel te maken, kunnen jullie het samen ondertekenen. Mochten er later onduidelijkheden of vragen over het zakgeld zijn, dan kun je het ‘contract’ er altijd weer bij pakken.
2. Begin met cash zakgeld
Bij het uitkeren van zakgeld heb je de keuze aan cash - of digitaal zakgeld. Digitaal zakgeld lijkt misschien de makkelijkste optie, maar Nibud raadt aan te beginnen met cash zakgeld. Voordat kinderen digitaal geld kunnen begrijpen, is het namelijk belangrijk dat zij eerst goed met cash geld overweg kunnen.
Met cash geld kunnen kinderen hun geld letterlijk zien groeien. En ze zien ook dat hun geld letterlijk verdwijnt als zij het uitgeven. Dit is heel anders wanneer zij geld pinnen: elke transactie zal voor hen hetzelfde voelen, waardoor zij zich minder bewust zijn van de waarde van geld.
Onze tip: begin met zakgeld in contant en ga pas op digitaal geld over als je kind ouder is en de waarde van geld beter kent.
3. Leer je kind sparen
Je kind heeft er erg veel baat bij als hij of zij leert sparen. Voor nu, maar vooral voor later. Zo leert je kind dat het niet erg is als je iets niet in één keer kunt kopen en hoe je hier geld voor opzij zet.
Bij jonge kinderen kun je het beste beginnen met een ouderwetse spaarpot. Leer je kind dat als hij of zij er iedere week/maand iets in doet, het bedrag in de spaarpot groeit. Dit motiveert om verder te sparen.
Is je kind al wat ouder? Dan kun je de spaarpot inruilen voor een digitale variant: een kinderrekening. Betrek je kind overal bij, van de pinpas tot de mobiel bankieren app.
4. Leer je kind digitaal shoppen
Heeft je kind een eigen rekening? Dan kun je hem of haar leren te betalen. Je kunt beginnen door je kind zijn of haar pinpas te geven en hiermee te oefenen. Begin bij geld opnemen uit een geldautomaat. Dit kun je eerst samen doen, en dan alleen.
Hetzelfde geldt voor online shoppen. Heeft je kind een aankoop op het oog? Laat dan zien hoe je de prijzen van verschillende webshops kunt vergelijken. Vervolgens kun je hem of haar laten zien hoe je een online betaling doet.
5. Geef ook kleedgeld
Naast zakgeld, kun je je kind ook kleedgeld geven. Dit is geld dat je kind alleen voor het kopen van kleding mag gebruiken. De meeste kinderen krijgen dit vanaf hun twaalfde of dertiende jaar: op deze leeftijd voelen kinderen zich vaak al verantwoordelijk voor hun kledingbudget.
Door je kind deze verantwoordelijkheid te geven, leert hij of zij meer over geld. Ook leert hij of zij kledingaankopen te plannen of te sparen voor een duurder item.
6. Spaar samen voor een doel
Heeft je kind een grote aankoop op het oog? Leg uit dat hij of zij dit kan kopen, maar hier wel eerst voor moet sparen. Kijk samen naar het moment waarop je kind het wil kopen.
Hoeveel moet hij of zij dan wekelijks of maandelijks opzij zetten? Op deze manier maak je je kind op een speelse manier bewust van het begrip sparen. Hier heeft je kind later veel profijt van.
7. Houd een (digitaal) kasboek bij
Iedereen heeft baat bij een financieel overzicht, ook je kind. Dit zorgt ervoor dat je kind beter met geld omgaat en begrijpt waar het geld naartoe gaat.
- Begin met het bijhouden van inkomsten en uitgaven.
- Vervolgens kun je budgetten instellen: maximale bedragen die je kind aan verschillende categorieën mag of wil uitgeven.
- En wil je kind ergens voor sparen? Reken dan samen uit welk bedrag er nodig is, en hoeveel dat per week of maand is. Misschien kan je kind ergens op besparen, zodat hij of zij het bedrag eerder bij elkaar heeft gespaard?
David Knap
