Je hebt net boodschappen gedaan, loopt met volle tassen naar buiten en ja hoor: daar staat een groepje verkopers. ‘Hoi, mag ik jou wat vragen?’ Omdat je niet onbeleefd wil zijn, laat je de verkoper zijn woord doen en voor je het weet is het te laat: Je bent opeens donateur van een of ander fonds waar je ‘écht 100% achter staat’. Eenmaal thuis heb je geen puf om iets te ondernemen en laat je het er maar bij. Maanden, of zelfs jaren later - en honderden euro’s verder - kom je er achter dat je nog steeds donateur bent...
Hiermee is het doel van de achterliggende organisatie behaald: Jij hebt geld voor hen opgeleverd. De verkoper heeft ook zijn of haar doel bereikt en een bonus geïncasseerd voor het abonnement of donateurschap dat deze aan jou heeft weten te slijten.
Door deze bonussen doen verkopers er alles aan om zoveel mogelijk abonnementen te verkopen. Ze doen dit met handige verkooptechnieken, waarmee ze de onwetende consument slimmer af proberen te zijn.
Vaak praten ze je een hoekje in en geven ze je het gevoel dat je geen keuze hebt: doneren is de enige optie. Maar die keuze heb je wel!
Laat je dus niet gek maken door straat-, deur- of andere ongevraagde verkopers en lees onderstaande tips. Hiermee kun je je beter verweren tegen slinkse verkooptrucs en hoef je niet thuis te komen met een ongewenst lidmaatschap in je toch al volle boodschappentassen.
De 10 tips om (straat)verkopers te vermijden
- Vermijd contact
- Herken de ‘ja-tactiek’
- Neem geen ‘gratis’ producten aan
- Zie jezelf niet als oplossing voor het probleem
- Herken de ‘zelf-overtuigingstechniek’ op tijd
- Laat je niet verleiden door de ‘deur-in-je-gezicht techniek’
- Vraag altijd of het om een maandelijks abonnement gaat
- Zeg dat je al lid bent
- Trap niet in de ‘voet-tussen-de-deur techniek’
- Laat je niet kennen door het ‘schaarste argument’
- Bonus tip: Zeg je abonnement op binnen de 14 dagen bedenktijd
Tip 1: Vermijd contact
Deze tip voelt misschien onbeleefd, maar het werkt altijd: vermijd contact met de verkoper en laat deze überhaupt niet aan het woord komen. Zie je verkopers op straat lopen, vermijd dan oogcontact en doe alsof je ze niet hoort. Zonder oogcontact zal de verkoper geen gesprek met je kunnen aanknopen.
Heb je toevallig een telefoon in je zak? Dan kun je doen alsof je net gebeld wordt. Daarvoor hoef je geen acteertalent te hebben. Zet de telefoon aan je oor en mompel een paar keer: ‘ja.. nee… natuurlijk, dat vind ik ook’. En voila, je hebt de verkoper ontweken.
Komen de verkopers bij je thuis aanbellen? Laat dan de deur dicht. Je hoeft je niet verplicht te voelen om de deur voor ze open te doen. Je herkent de verkopers meestal aan hun felgekleurde jasjes.
Tip 2: Herken de ‘ja-tactiek’
Ben je toch in een gesprek verzeild geraakt? Let dan goed op: herken allereerst de ‘ja-tactiek’ die de verkoper bij je gebruikt.
Mensen houden van regelmaat. Daarom doen of zeggen we vaak wat we eerder ook hebben gedaan.
De verkoper speelt daar slim op in door gebruik te maken van de ja-tactiek. Dit houdt in dat de verkoper je eerst een paar vragen stelt waar je hoogstwaarschijnlijk ja op zegt. Pas na een paar ja’s volgt de vraag waar het echt om gaat: ‘Wil je een donatie maken?’ Door je eerdere ja-antwoorden ben je nu sneller geneigd om ook op deze vraag ‘ja’ te zeggen. Bijvoorbeeld:
Verkoper: ‘Geef je om de aarde?’
Jij: ‘Ja.’
Verkoper: ‘Hou je van dieren?’
Jij: ‘Ja.’
Verkoper: ‘Wil je donateur worden van WWF?’
Jij: ‘Ja.’
Herken de techniek en probeer niet in het ja-ritme te vallen. Voor je het weet zeg je ‘ja’ op een abonnement en dan kan je moeilijk terugkrabbelen. Als je deze tactiek door hebt, is het al een stukje makkelijker om niet mee te gaan met de verkoper.
‘Voor niets gaat de zon op’, zei mijn vader altijd. Als de verkoper je een ‘gratis’ product aanbiedt, zoals een lot of een krant, is het makkelijk om dat aan te nemen. Wie wil immers geen gratis spullen krijgen?!
Helaas zit er een addertje onder het gras. Dit is een verkooptechniek die de ‘wederkerigheid-techniek’ wordt genoemd. Het principe van wederkerigheid in verkooppsychologie betekent het volgende: wanneer iemand ons iets geeft, voelen we ons verplicht om iets terug te geven (in dit geval het afsluiten van een abonnement of donateurschap).
De oplossing: Als je geen gratis product aanneemt, hoef je ook niets terug te geven. Missie geslaagd!
Tip 4: Zie jezelf niet als oplossing voor het probleem
Een andere welbekende tactiek van verkopers is om een probleem aan te kaarten dat jij zogenaamd kunt oplossen. Je krijgt meteen het gevoel dat het probleem zonder jou niet opgelost kan worden en voelt je verplicht om te doneren.
Natuurlijk kun jij jouw steentje bijdragen aan de samenleving door goede doelen te steunen. Jouw hulp is vaak hard nodig. Je moet echter ook aan je eigen situatie denken en je afvragen of een donatie daar momenteel wel in past. Zit je krap bij kas of doneer je al aan een aantal goede doelen? Denk dan goed na of je ook dit fonds wilt of kunt steunen. Je kan helaas niet iedereen helpen.
Wees bewust van deze tactiek en voel je niet verplicht om alle problemen in de wereld op te lossen. Jij draagt je steentje bij wanneer je dat zelf kunt en wilt.
Als je genoeg geld hebt om te doneren, kun je altijd nog op je eigen gemak via het internet doneren. Bovendien kun je dan ook eenmalig doneren en zit je niet meteen aan een contract vast.
Lees ook: hoe kun je telefonische verkopers afwimpelen?
Tip 5: Herken de ‘zelf-overtuigingstechniek’ op tijd
Het is gebeurd... Je bent in gesprek beland met de verkoper. Na een kort gesprek ben je al helemaal overtuigd: ‘Ik wil donateur worden’. Eigenlijk wilde je altijd al het milieu steunen, want wie wil nou wél dat de aarde vergaat?!
Je hebt jezelf overgehaald om iets te steunen door een trucje dat de verkoper bij je heeft uitgehaald. Hij heeft jou namelijk zelf verschillende argumenten op laten noemen waarom je het doel zou willen steunen. Hierna lijkt het in je hoofd alleen maar logisch om dan ook daadwerkelijk het doel te gaan steunen. Deze truc heet de ‘zelf-overtuigingstechniek’.
Herken de truc op tijd en vraag jezelf af: ‘Ik geef om het milieu, maar wil ik ook daadwerkelijk een maandelijkse donatie doen?’
Tip 6: Laat je niet verleiden door de ‘deur-in-je-gezicht techniek’
De ‘deur-in-je-gezicht techniek’ is een verkooptechniek die gebaseerd is op simpele psychologie en gaat als volgt: de verkoper doet je eerst een heel groot verzoek. Hij vraagt je bijvoorbeeld of je hele dure loten wil kopen. Hier zeg je dan waarschijnlijk ‘nee’ op.
Vervolgens doet hij je een volgend bod om veel goedkopere loten te kopen. Omdat deze loten nu opeens heel goedkoop lijken, ben je eerder geneigd om ‘ja’ te zeggen. Stiekem wilde de verkoper deze loten al van begin af aan verkopen en ben je er dus in gestonken.
Wees dus bewust van deze verkooptechniek en laat je niet misleiden!
Tip 7: Vraag altijd of het om een maandelijks abonnement gaat
Ben je geïnteresseerd om iets te kopen of een donatie te doen, maar wil je niet aan een abonnement of terugkerende betaling vastzitten? Vraag dan duidelijk of het om een maandelijks abonnement gaat. Verkopers mogen niet liegen en moeten je eerlijk antwoord geven.
Niet iedereen volgt deze regel echter even braaf op: Verkopers proberen vaak de waarheid te verdraaien, zodat het net klinkt alsof je nergens aan vast zit. Trap hier niet in en stel directe vragen en blijf doorvragen tot het helemaal duidelijk is.
Gaat het om een maandelijkse betaling waar je niet op zit te wachten? Ga dan niet met de verkoper in zee.
Tip 8: Zeg dat je al lid bent
Zie je verkopers de Volkskrant onder je neus duwen? Zeg simpelweg dat je de Volkskrant al elke dag in de bus krijgt. Simpel en effectief!
Je krijgt er echter wel een hele lange neus van, dus deze tactiek is niet weggelegd voor de heiligen onder ons. Maar ach, af en toe een onschuldig leugentje om eigen bestwil moet kunnen toch?!
Tip 9: Trap niet in de ‘voet-tussen-de-deur techniek’
Met deze verkooptechniek doet de verkoper je eerst een kleine aanbieding die moeilijk te weigeren is, om vervolgens meer te vragen. De eerste aanbieding is bijvoorbeeld een spotgoedkoop scheermes. Super! Die baard moest er namelijk toch echt eens af. Je koopt het mes en voor je het weet zit je aan een scheermessen abonnement vast. Hoe dan?!
Dat komt omdat het moeilijker is een vervolgaanbieding af te staan als je de kleine aanbieding al hebt aangenomen. Na het kopen van het ene scheermesje leek het maandabonnement namelijk toch best een goed idee. Figuurlijk gezien heeft de verkoper zijn voet dus tussen de deur gezet.
Deze verkooptruc komt ook rechtstreeks uit de psychologie en wordt overal gebruikt: Van supermarkt tot webshop en van straatverkoper tot vliegtuigmaatschappij. Komt de volgende zin je bekend voor? ‘Deze actie is alleen vandaag geldig!’ Automatisch gaat er een alarmbel af in je hersenen: schaarste. Oftewel, het product is er bijna niet meer, dus je wil het hebben.
Schaarste creëert waarde. Als er bijvoorbeeld bijna geen water meer is, dan is water erg waardevol. Als je het product dus bijna niet meer kunt kopen, ga je er automatisch meer waarde aan hechten. Herken de truc en trap er niet in. Meestal is de actie het hele jaar geldig en probeert de verkoper je alleen maar om de tuin te leiden.
Bonus tip: Zeg je abonnement op binnen de 14 dagen bedenktijd
Heb je de verkooptechnieken toch niet kunnen weerstaan? Dan is er alsnog hoop voor je! Bij online aankopen, aankopen op straat of aan de deur heb je namelijk 14 dagen wettelijke bedenktijd. Tijdens deze 14 dagen kun je het abonnement of product kosteloos annuleren. Weet je niet hoe je het abonnement kunt opzeggen? Schakel dan de hulp van Dyme in. Wij helpen je bij het opzeggen van al je abonnementen!
Daniël van Ringelenstein
