Alles wat je moet weten over je studieschuld

Tijdens je studie heb je recht op studiefinanciering. Dit is een tegemoetkoming vanuit de overheid voor iedereen die een studie doet. Deze tegemoetkoming bestaat deels uit een gift en deels uit een lening. Een studiefinanciering bestaat uit verschillende onderdelen, zoals een studentenov. Ook verschilt het bedrag van je studiefinanciering per persoon. Woon je bijvoorbeeld op jezelf? Dan is het bedrag dat je maandelijks krijgt, of kan krijgen, hoger.

Aan het krijgen van een studiefinanciering zitten ook voorwaarden vast. Zo moet je de gift die je hebt gekregen (bijvoorbeeld je studenten ov) terugbetalen als het je niet lukt om je studie binnen 10 jaar af te ronden. Het grootste deel van je studieschuld, al helemaal in het zogenaamde ‘nieuwe stelsel’ bestaat uit een lening. Het grootste deel van je studiefinanciering moet je dus (onder hele lage rente) later terugbetalen. Het deel dat je moet terugbetalen heet je studieschuld.

De organisatie waarbij je je studieschuld opbouwt heet DUO. Dit is een overheidsorganisatie Dienst Uitvoering Onderwijs. Zij zijn verantwoordelijk voor allerlei zaken die met onderwijs te maken hebben, zoals het bekostigen van onderwijsinstellingen, maar ook het verstrekken van studiefinanciering.

Je kan je studieschuld bekijken op de website van DUO. Om in te loggen gebruik je je Digid gegevens. Studeer je nog? Dan is de kans groot dat er nog een deel van je studieschuld wordt kwijtgescholden. Wanneer je je studie hebt afgerond wordt je prestatiebeurs, waaronder je ov-kosten, omgezet in een gift. Onder Mijn Studieschuld kan je niet alleen je totale studieschuld zien, maar ook hoeveel je hebt afgelost.

De hoogte van je studieschuld verschilt enorm per persoon. Het heeft veel te maken met hoe lang je studeert en of je bijvoorbeeld naast je studie werkt of een bijdrage krijgt van je ouders. Studenten die 6 jaar studeren, voor bijvoorbeeld de basisstudie geneeskunde, zullen een hogere studieschuld hebben dan degenen die een HBO van 2 jaar hebben gevolgd. Maak je dus niet te veel zorgen als jouw studieschuld boven het gemiddelde ligt.

Gemiddeld ligt de studieschuld rond de 13.000 euro. Let wel op, dat dit gemiddelde is gebaseerd op studenten uit het oude stelsel. Nu het leenstelsel is ingevoerd is de gemiddelde studieschuld gestegen naar zo’n 21.000 euro.

Als je student bent van de hogeschool of universiteit heb je 35 jaar om je studieschuld terug te betalen. Hoeveel je maandelijks betaald, hangt af van de hoogte van je studieschuld en je inkomen. Als je studieschuld na de 35 jaar nog niet is afgelost, dan wordt het overige bedrag kwijtgescholden.

Ben je net afgestudeerd en moet je binnenkort beginnen met het afbetalen van je studieschuld? Op de website van DUO staat een rekenhulp. Op de website zie je al snel een aantal vragen die je moet invullen. Ze gaan bijvoorbeeld over of je in het oude of in het nieuwe stelsel hebt geleend (heb je voor of na 2015 studiefinanciering ontvangen?). Deze vragen hebben invloed op het bedrag dat je maandelijks terug moet betalen.

Op de tweede pagina vul je in wat de hoogte van je studieschuld is, zoals je die op de website van DUO kan zien staan. Ook vul je het rentepercentage in. Hieronder lees je hoe je dat doet. Als je deze twee dingen hebt ingevuld krijg je meteen te zien wat je het wettelijk maandbedrag is dat je moet afdragen. Heb je zowel in het oude als in het nieuwe stelsel studiefinanciering gehad? Dan zie je meerdere opties staan. Je kan dan kiezen vanuit welk stelsel je wilt terug betalen. Op de laatste pagina vul je in wat je inkomen is. Zo wordt berekend hoeveel jij met jouw inkomen zou moeten kunnen terugbetalen.

Ook al is het niet veel, je betaalt over je studieschuld rente. Deze rente moet je invullen wanneer je wilt weten hoeveel studieschuld je moet aflossen. Dit verschilt per kalenderjaar. Vanaf het afronden van je studie staat je rente staat steeds voor 5 jaar vast. In 2019 en 2020 is je rente 0%, maar het kan zijn dat dit in de toekomst oploopt. Er wordt in de politiek een discussie gevoerd over de hoogte van de rente op studieschuld. Hopen dus dat het de komende jaren nog 0% blijft!

Als je hoopt hier te lezen dat je hele studieschuld kan worden kwijtgescholden als je onder een bepaald inkomen zit, dan moeten we je helaas teleurstellen. Het kwijtschelden van je studieschuld gaat niet zo makkelijk. Het is alleen mogelijk je aanvullende beurs te laten kwijtschelden. Als je niet binnen 10 jaar je diploma hebt gehaald dan moet je volledige studiefinanciering worden terug betaald. Dit kan je laten kwijtschelden als je inkomen onder een bepaald bedrag blijft. Zoals we net al zeiden, is de terugbetaalperiode van je studieschuld 35 jaar. Als je na die periode nog een bedrag open hebt staan, dan hoef je deze niet meer terug te betalen.

Ben je al begonnen met het aflossen van je studieschuld maar heb je ineens geen werk meer? Je kan via de website van DUO een lager maandbedrag aanvragen. Om te berekenen hoeveel je dan maandelijks moet betalen kan je weer de rekenhulp gebruiken.

Als je juist een financiële meevaller hebt of wat meer begint te verdienen kan je ook extra aflossen op je studieschuld. Dan hoef je daarna een lager maandbedrag af te lossen en ben je ook eerder klaar! Op de Mijn Schulden pagina van DUO kan je klikken op meer aflossen of zelfs op het hele bedrag in één keer aflossen. Dan ben je er maar meteen vanaf.

Extra aflossen is niet altijd interessant, omdat er een erg laag rentepercentage wordt gevraagd over je studieschuld. Als je binnenkort een grote uitgave wilt doen, zoals het kopen van een nieuwe auto, dan kan je je studieschuld beter even laten voor wat het is. Het wordt wel interessant wanneer je een huis wilt kopen.

Sinds kort heeft je studieschuld invloed op het bedrag dat je kan lenen bij de bank als hypotheek. Voorheen mocht je studieschuld niet door de bank worden bekeken, maar helaas is dit veranderd en telt je studieschuld nu wel mee, en vermindert het het maximale bedrag dat je bij de bank kan lenen. Gelukkig telt het niet even zwaar mee als een normale schuld.

Om te berekenen hoeveel je minder kan lenen door een studieschuld gebruik je een wegingsfactor. Bij een normale schuld is de wegingsfactor hoger (2%) dan bij een studieschuld in het oude stelsel (0,75%) of nieuwe stelsel (0,45%). Dit houdt in dat je als je een studieschuld van € 15.000,- euro hebt in het oude stelsel, dat je dan iedere maand € 112,50 minder kunt besteden aan je hypotheek. Dus als de hypotheek bijvoorbeeld 1000 euro is, dan zijn je maximale hypotheeklasten €887,50 per maand. Heb je dezelfde schuld van €15.000 euro opgebouwd in het nieuwe stelsel, dan wordt er 0,45% meegerekend, wat neerkomt op € 67,50 per maand. Je maximale hypotheeklast is dan € 932,50 per maand.

Je studieschuld staat niet automatisch geregistreerd bij het Bureau Krediet Registratie (BKR). Dit betekent dat banken niet zomaar kunnen zijn of je een studieschuld hebt en hoe hoog deze is. Je kan er dus zelf voor kiezen om je studieschuld aan te geven bij de bank wanneer je een hypotheek aanvraag doe. Let wel op: een studieschuld wordt niet voor niets meegerekend in je hypotheek. Je wil koste wat kost voorkomen dat je ineens je hypotheek niet kan betalen omdat je lasten te hoog zijn. Om dit te voorkomen is het toch verstandig je studieschuld aan te geven.

Daarnaast kan het lonen je studieschuld aan te geven je als je de nationale hypotheek garantie neemt. Als je dan je huis moet verkopen omdat je je hypotheek niet kan betalen dan scheldt het waarborgfonds eigen woningen je eventuele openstaande restschuld kwijt. Als je je studieschuld niet hebt opgegeven moet je zelf de restschuld betalen.